کاربرد هوش مصنوعی در GIS

بله. دقیقا.

الگوریتم های زیادی وجود دارند که در قالب هوش مصنوعی گنجانده شدن و لزوما همه اونها از هوشمندی برخوردار نیستند. به نظر خود من به جز الگوریتم های شبکه عصبی یا همون Neural Network بقیه الگوریتم ها و روش ها نیمه هوشمند هستند. مثلا الگوریتم ژنتیک Genetic Algorythm یا الگوریتم های هوش جمعی مثل الگوریتم کلونی مورچگان Ant Colony Algorythm یا الگوریتم زنبور ها Bee Colony Algorythm یا الگوریتم پرندگان روش هایی هستند که نتیجه هوشمندانه ای دارند. حتی روش های منطق فازی هم مثل شبکه عصبی نیست و ماهیتا روش هایی برای فرایند های هوشمند هستند. یا مثلا فرایند تحلیل سلسله مراتبی Analytical Hierarchy Process .
نکته مهم اینکه همه این روش ها از شبکه عصبی گرفته تا تحلیل های سلسله مراتبی AHP در سیستم های اطلاعات مکانی نهادینه اند و مستقیما کاربرد دارند. تدریس این مطالب در این دوره می تونه باشه و قطعا جزو مباحث پیشرفته است و ساعت های 70 الی 80 این دوره ممکن هست قرار بگیره. در حال حاضر ساعت های 20 تا 30 در حال تدوینه.

مثلا در GIS خیلی خیلی مرسوم هست تا برای این فرایند ها الگوریتم های هوش مصنوعی به کار برده بشه:

1 - استخراج اتوماتیک عوارض Feature Extraction از روی یک رستر Raster که می تونه یه تصویر هوایی یا ماهواره ای باشه. یعنی یه عکس ماهواره ای بدیم به برناممون و برای ما در خروجی یک نقشه وکتوری Vector بده. که هنوز کسی در دنیا موفق نشده چنین برنامه ای تولید کنه که به صورت 100% درست کار کنه. هر سال مقاله های زیادی در سطح جهان توسط برنامه نویسانی که در حوزه GIS و سنجش از دور Remote Sensing فعالیت می کنند در کنفرانس های بین المللی مثل کنفرانس ISPRS مطرح میشه.
2 - حل مسائل تحلیل های شبکه یا مساله فروشنده دوره گرد Travelling Salesman Problem یا TPS. فرض کنید شما مدیریت حمل و نقل یک شرکت پست رو در اختیار دارید مثلا TNT. جوری باید برنامه ریزی کنید که هر بسته در وقت خودش با کمترین مصرف منابع (زمان ، سوخت، ماشین، نیروی انسانی و ...) به کسانی که منتظر هستند برسه. در این مواقع بسیار مرسوم هست که از الگوریتم های جمعی هوش مصنوعی استفاده بشه.
3 - برای پیش بینی ها Forecasting. پیش بینی مسائلی که اونقدر پارامتر هاشون پیچیده هست که ما با علم امروزمون نتونیم اونها رو پیش بینی کنیم. مثلا پیش بینی آب و هوا، پیش بینی روند توسعه یک شهر و پیش بینی زلزله. معمولا برای این مسائل در سیستم های اطلاعات مکانی GIS میاییم اونها رو مدل می کنیم و در مدل ها از الگوریتم های هوش مصنوعی مثل ژنتیک Genetics و غیره استفاده می کنیم.
4 - الگوریتم های یوبیکیوتوس یا Ubiquitous (ترجمه قشنگی هنوز براش نیست توی فارسی ... شاید بشه گفت همه جانبه). یک مثال خیلی ملموس از این الگوریتم ها که باید قطعا از کدهای هوش مصنوعی درش استفاده بشه جانمایی ها در نقشه های گوگل در سرویس های Google Map و Google Earth هست. اینکه گوگل همیشه نقشه هاش بروز شده است و مثلا فلان رستوران رو در کشورمون جاشو میدونه استفاده از این الگوریتم هاست. این الگوریتم ها صحت سنجی می کنند تعاملات کاربران رو. مثلا زمانی که تعداد خاصی کاربر روی نقشه گوگل یک مکان رو به عنوان رستوران معرفی می کنند گوگل با استفاده از این الگوریتم صحت سنجی می کنه و اگه به این نتیجه برسه که اونجا فلان رستوران هست اونرو توی نقشه اش برای همه دنیا نشون میده.
و کاربردهای دیگه ای مثل Change Detection و ...