فعالیت اصولی در یک مجموعه علمی (آموزشی)

1. چرا بچه‌هایِ قوی میروند؟

کاربران آنکو را من در چهار نسل زیر طبقه بندی میکنم:

نسل اول: قبلا در همین انجمن وقتی سوالی مطرح میشد تعدادی از بچه‌های علاقه‌مند وارد بحث میشدند و با تبادل نظر نه تنها به سوال پاسخ می‌دادند بلکه در کنار آن راجع به چند موضوع دیگر هم صحبت میکردند که بسیار آموزنده بود.

نسل دوم: بعد از مدتی تبادل نظرها از بین رفت. اما خیلی از کسایی که با آموزش‌های سایت شروع کرده بودند حرفه‌ای شده بودند و به سوالات پاسخ می‌دادند. تازه‌کارها هم گاهی به سوالات ساده‌تر پاسخ میدادند. هرکس به بضاعت خود.

نسل سوم: همه سوال میپرسیدند. کسی پاسخ نمیداد. تعداد اندکی از همان بچه‌های قدیمی و یکی دو نفر از جدیدترها گاهی می‌آمدند و به سوالات پاسخ میدادند.

نسل چهارم: هفته‌ای چندبار اعتراض دارند که آموزش‌های جدید کو؟ بعد اعتراض دارند که آموزش‌های جدید چرا اینجوری؟ چرا پکیج‌های جدید پولیه؟ چرا بازار لیست تازه‌هارو برداشت؟ (این چه اعتراضیه تو انجمن اندروید آخه؟ :D ) چرا من از وقتی پکیج جدید را خریده‌ام پوستم خشک شده؟ کلا نسل معترضی هستند. کی وقت میکنند برنامه بنویسند نمیدانم. البته من با شوخی یکم گفتم. نسل جدید کاربرها افرادی هستند که به حاشیه بیشتر از متن توجه میکنند.

شاید به نظر قضاوت من تند و زود باشه ولی ببینید من وقتی میام انجمن میبینم بیشتر سوالات در یکی از دسته‌های زیر هستن:

1. عده کثیری راجع به قدیمی شدن آموزش‌ها حرف زده‌اند. به برنامه‌نویس نباید همه چیز را آموزش داد. آموزش برنامه نویسی یعنی آموزش مقدمات. بقیه رو خودتون باید برید دنبالش. به شخصه یکی از مهمترین دلایلی که باعث شد در انجمن فعالیت نکنم همین تاپیک‌ها بود.

2. انواع مرجع‌ها! مرجع تکه کدهای کوچک. مرجع آموزش، مرجع طراحی و.... نمیدونم هدف اینها چیه؟ هرکسی هم برای خودش یک مرجع داره. سال‌ها پیش چندتایی تاپیک مرجع درست شده اگر قصد کمک دارید در همان‌ها فعالیت کنید.

اگر هم دوست دارید تاپیک خودتان را داشته باشید محتوا تولید کنید نه اینکه 10 تا لینک از یک سایت را گلچین کنید برای بقیه! یا چند تکه کد کپی شده که نمونه‌اش به وفور در سایت وجود دارد.

3. سوال‌های غیر استاندارد! و وای از این سوال‌های غیر استاندارد.

4. برنامه جدیدم در بازار! همین یک مورد به خوبی فرق قدیمی‌ها و جدیدی‌ها رو نشون میده. قبلا یک تاپیک بود برای برنامه‌های منتشر شده. خیلی مرتب و منظم مثل باقی انجمن‌های علمی. اما الان هرکس یه تسبیح و صلوات شمار و دوز میزنه هم یک تاپیک باز میکنه. من نمیگم نباید برای برنامه‌های جدیدتون تاپیک باز کنید ولی نه برای تمام برنامه‌هاتون!

5. پشنهادات خیلی سازنده! اینم یکی دیگه از دلایلیه که میگم کاربران جدید تمایل به حاشیه دارند.

خیلی‌ از باسوادترین بچه‌ها دیگه نمیان انجمن دلیلش هم سوالات تکراری، تاپیک‌های حاشیه‌ای و رفتارهای غیر اصولیه. اگر میخواهید بقیه را از دست ندهید درست سوال بپرسید و حرفه‌ای رفتار کنید. در ادامه بیشتر راهنمایی خواهم کرد

2. چرا سوالات من در انجمن بی‌پاسخ می‌مانند؟

چگونه سوال بپرسیم؟

1. خودتان جستجو کنید. اگر انگلیسی بلدید در گوگل اگرنه داخل انجمن. من به شخصه به سوال تکراری سعی میکنم پاسخ ندهم. سوال تکراری یعنی من ارزشی برای وقت دیگران قائل نیستم.

وقتی سوال میپرسید یک خط اعلام کنید که کجا دنبال پاسخ گشته‌اید و به چه نتایجی رسیده‌اید. اینجوری وقت خودتان هم کمتر تلف می‌شود. دیگر کسی نمیاید شما را به همان لینک‌هایی که احتمالا دیده‌اید ارجاع دهد.

من به شخصه شاید بیشتر از 10 برابر سوال‌هایی که جواب دادم سوال‌هایی بوده که خوانده‌ام ولی جواب نداده‌ام چون مورد 1 رو رعایت نکرده بودند.

2. نحوه نگارش

با احترام سوال بپرسید. لحن طلبکارانه احتمالا باعث می‌شود کسی به سوال شما پاسخ ندهد. همچنین یکبار متن خود را بخوانید تا غلط املایی نداشته باشید. غلط املایی مشکلی‌ست که من خیلی در سایت مشاهده کرده‌ام. شاید کسی به خاطر غلط املایی به سوال شما بی اعتنایی نکند ولی یقینا راجع به سواد شما قضاوت خواهد کرد.  

3. تشکر کنید. اگر کسی پاسخی برای شما قرارداد حتما آنرا لایک کنید. حتی اگر پاسخ کمکی به شما نکرد. همین که یک نفر که شما را نمیشناسد چند ثانیه از وقت خود را به شما اختصاص داده‌است حداقل ارزش تشکری ساده‌ را دارد. حتما با لایک تشکر کنید چون بسیاری به دلیل افزایش امتیاز به سوالات پاسخ مید‌هند، اگر شما پاسخ آن‌ها را لایک نکنید احتمالا دفعه بعد به سوال شما پاسخ نخواهند داد.

من بارها اتفاق افتاده به یک سوال پاسخ داده‌ام اما پرسشگر به راه حل نرسیده و مجددا سوالی مطرح کرده ولی با لحنی که من خوشم نیامده و به همین دلیل ساده از ادامه پاسخگویی به آن فرد منصرف شده‌ام. شاید با یک لحن مودبانه‌تر آن شخص می‌توانست ساعت‌ها در وقت خود صرفه‌جویی کند.

مطمئن باشید افرادی که در انجمن فعال هستند شما را میشناسند و رفتارهای گذشته شما را به یاد می‌آورند.

4. واضح سوال بپرسید.

دقیقا ذکر کنید دارید چه کار میکنید. از چه چیزی استفاده کرده‌اید، چه errorـی میگیرید و...

تکه کد، عکس logcat و هرچیز دیگری که لازم هست رو از ابتدا که سوال می‌پرسید در اختیار قراردهید. شاید کسی جواب سوال شما را بداند ولی نتواند دقیقا مشکل شما را درک کند و حوصله هم نداشته باشد از شما بپرسد که چه کرده‌ای و کدت چیست. گذاشتن تکه کد یا عکس logcat یا توضیح کامل 100 درصد ضروری‌ست.

5. کد کامل نگذارید!

من به ندرت به کسی که 100 خط کد کپی کرده باشد کمک میکنم. حداقل کار پرسشگر اینه که قبل از سوال پرسیدن بفهمد کجای کارش ایراد دارد. نه اینکه کل کلاس را قرار بدهد تا دیگران اشکال کار را حدس بزنند. اگر فکر میکنید کل کد لازم است یا کمک زیادی میکند در یک پاسخ برای سوال خود قرار دهید و در متن سوال به آن ارجاع دهید. هیچ کس دوست نداره اولین چیزی که میبیند 100 خط کد رنگی و وحشتناک باشد.

6. بعد از اینکه پاسخ گرفتید یا خودتان به پاسخ رسیدید برگردید و پاسخ را به تاپیک سوال اضافه کنید. این کار نه تنها در آینده به خیلی‌ها کمک میکند، به شما نیز اعتباری میدهد که کمک میکند در آینده سریع‌تر به پاسخ برسید.

7. پرتوقع نباشید. از کسی نخواهید که کد شما را کامل مطالعه کند و ایراد آن را بگوید. شما باید ایراد را پیدا کنید و بعد سوال بپرسید. اینکه یک کدی دارید که ایرادی دارد سوال نیست!

نکته دیگر اینکه کد کامل نخواهید. من همیشه اگر وقت داشته باشم کد کامل میذارم ولی قرار نیست پاسخ کد کامل باشد. یک تکه کد هم لطف بزرگیست. معمولا یک اشاره یا یک لینک میتواند پاسخ سوال شما باشد. اینکه کسی کدی بگذارد و شما متوجه نشوید و سوال بپرسید هیچ ایرادی ندارد ولی از کسی نخواهید برای شما کد بزند.

8. ادبیات علمی داشته باشید. بالاتر در نحوه نگارش گفتم مودب باشید. جدای ادب خودِ ادبیات هم مهم است.

"داداش این کدِ من مشکل داره"، "دمت گرم"، "حاجی ایمیلتو بده برات کدمو بفرستم ببین مشکلش چیه" و این‌ها به هیچ‌وجه مناسب یک انجمن علمی نیست. لازم نیست مثل کلیله و دمنه نگارش کنید ولی از الفاظ بیش از حد عامیانه هم بپرهیزید. بسیاری الفاظی مثل "داداش" و "حاجی" را توهین تلقی میکنند.

9. عنوان مناسب!!

واقعا بدیهی‌ترین اصل است و متاسفانه بیشتر از نیمی از کاربران رعایت نمیکنند. من اگر مدیر انجمن باشم سوالی که در عنوانش "تو رو خدا" و "کمک" و امثالهم داشته باشد را ندیده پاک میکنم! حتی اگر خود آقای آقاجانی همچین تاپیکی را ایجاد کرده باشد!

 نمونه یک سوال استاندارد را میتوانید اینجا ببینید.

من به شخصه به فردی که سوال میپرسد اهمیت زیادی میدهم. وقتی کسی تمام اصول یک سوال استاندارد را رعایت کند مطمئن باشد امکان ندارد حداقل من سوالش را ببینم و بی پاسخ بگذارم. البته من که خودم هم چیز زیادی بلد نیستم. قطعا دیگران که بسیار از من متبحرتر هستند به ایشان کمک خواهند کرد. من اگر کسی باشد که قبلا به من یا دیگران کمک کرده باشد تمام سعی خودم را میکنم که پاسخش را پیدا کنم. بارها شده ساعت‌ها و حتی تلفنی با دوستان بحث کرده‌ایم و کدشان را تست کرده‌ایم تا بتوانیم به جواب برسیم. ولی این کاملا بستگی به اون فرد دارد. وقتی کسی در خصوصی از من سوالی میپرسد اول به پروفایلش میروم و میبینم قبلا به چند نفر کمک کرده. و اینکه چطور سوال پرسیده.

نکته آخر اینکه فقط مصرف کننده نباشید. من روزهای اولم داخل انجمن دوست داشتم بتوانم سوال جواب بدهم. از طرفی چیزی بلد نبودم. میرفتم سوال‌های ساده را گوگل میکردم و پاسخ می‌دادم. همیشه هم فکر میکردم اشتباه جواب داده‌ام (خیلی وقتها هم اشتباه میکردم و میکنم) ولی اندازه خودم به بقیه کمک میکردم. فقط مصرف کننده نباشید.

دوست داشتم این مطلب را یک مقدار کامل‌تر کنم. حالا که گفتیم چطور باید در یک مجموعه علمی فعالیت کنیم، بد نیست یاد بگیریم از چه افرادی باید دوری کرد و در مقابله با افراد خرابکار چه باید کرد.

برای این منظور واژه ترول یا اوباش‌گر اینترنتی را برایتان تعریف میکنم:

اوباش اینترنتی یا ترول در گفتمان اینترنتی به افرادی گفته می‌شود که با رفتار مخرب در فضای وب به دنبال جلب نظر کاربران، ایجاد تشنج و بیان مطالب محرک و توهین‌آمیز هستند. (ویکی‌پدیا)

بقیه مطلب رو عینا از ویکی برایتان کپی میکنم ولی برای خواندن متن کامل ‌لطفا به ویکی‌پدیا مراجعه کنید:

اوباش اینترنتی فردی است که در اتاق‌های گفتگو، تالارها، وب نوشتها یا تارنماهای کاربر-محور پیام‌هایی ارسال می‌کند که حاوی مطالب ناراحت‌کننده یا جنجال‌برانگیز است. در حالی که در یک جمع اینترنتی کاربرانی با حسن نیت بحثی را دنبال می‌کنند، اوباش اینترنتی با تحریک سایرین و با پیش کشیدن بحث‌های نامربوط یا توهین آمیز، به دنبال مطرح کردن خود و متشنج کردن فضای گفتگو است.

اطلاق اوباش اینترنتی به یک کاربر بعضاً ممکن است امری نسبی باشد. به این معنی که نوشته‌های یک کاربر ممکن است از دید بخشی از کاربران یک وب گاه خراب کاری و اوباشی گری تلقی شود ولی همان نوشته‌ها از دیدگاه عده‌ای دیگر، سازنده و مفید باشد. در این موارد معمولاً موضوع به اختلاف نظر میان افراد و لحن گوینده برمیگردد. تشخیص نهایی اینکه چه نوشته‌ای تخریبگرانه و چه کاربری اوباش اینترنتی است با مدیر وبگاه یا تالار گفتگو است. جریمه کاربر خاطی می‌تواند محدود شدن استفاده از امکانات سایت یا مسدود شدن کامل حساب کاربری یا حتی وارد شدن آی پی کاربر در لیست سیاه باشد.

یکی از چالش‌های دائمی دارندگان وب گاه‌ها و تالارهای گفتگو مقابله با خرابکاری و در عین حال برقراری آزادی بیان است. آزادی بی حد و حصر باعث تحمل اوباش‌ها می‌شود و در نهایت به برهم خوردن فضای آرام گفتگو می‌انجامد و از طرفی کنترل و حذف انتقادات هم به دیکتاتوری ختم می‌گردد. یکی از تکنیک‌های بازدارنده‌ای که سایت‌های شناخته شده نظیر فیس بوک، بلاگر و غیره برای مقابله با خرابکاری انجام می‌دهند محدود کردن امکان فعالیت به کاربران ثبت نام کرده است. با این روش آمار خرابکاری تا حدی کاهش می‌یابد چرا که خرابکاری را مشکل تر و ردیابی کاربر خاطی را آسان تر می‌کند.

ذکر این نکته ضروری است که اوباشی‌گری اینترنتی یک رفتار است و اوباش اینترنتی لزوماً این رفتار را تمام مدت و در همه سایت‌ها بروز نمی‌دهد. ممکن است یک کاربر که در ابتدا رفتار سازنده داشته است برای مدتی از خود رفتار تخریب گرانه نشان دهد؛ لذا عبارت اوباش اینترنتی یک برچسب قطعی نیست، بلکه مقطعی و وابسته به موقعیت است.

یکی از رایج‌ترین شیوه‌های اوباشی گری در اینترنت استفاده از مغالطه حملهٔ شخصی است. به این معنی که در بحث با کاربری دیگر به جای آنکه استدلال او را تحلیل کنیم، نیت و شخصیت خود او را زیر سؤال برده یا با انگ زدن و فحاشی او را تحریک به مقابله به مثل کنیم.

اصطلاح شناخته شده‌ای در فضای وب وجود دارد که در مواجهه با خرابکاری اوباش اینترنتی و برای آرام کردن سایر کاربران به کار برده می‌شود. در مواردی که کاربری با سوءنیت قصد تحریک سایرین را دارد، معمولاً از سوی کاربران باتجربه گفته می‌شود که «اوباش را محل نده!» یا «اوباش را نادیده بگیر!» (به انگلیسی: !Don't feed the troll)

علت این است که قصد یک اوباش اینترنتی تنها ایجاد تشنج و تحریک سایرین برای جلب توجه است، نه ایجاد بحث سازنده. برخی کاربران گمان می‌کنند که با پاسخ دادن مؤدبانه، استدلال و درخواست از این افراد برای تصحیح رفتارشان می‌توانند آنها را اصلاح کنند. با وجود اینکه ممکن است بعضاً کاربران دیگر، بحثی که به قصد ایجاد تشنج شروع شده است را به سمت و سوی درستی هدایت کنند، اما در بیشتر موارد پاسخ دادن به این‌گونه افراد به تشنج و درگیری بیشتر می‌انجامد و اوباش اینترنتی نیز از لحاظ روانی به ادامه کار تشویق می‌شوند، در حالی که بی‌اعتنایی به خرابکاری این افراد و وانهادن آنها به مدیران وب‌گاه آنها را از ادامه این کار خسته و منصرف می‌کند.

منبع: ویکی‌پدیا